Πέμπτη 17 Νοεμβρίου 2011

Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν



του Νικόλαου Γιουβανάκη

Το ΑΕΠ αποτελεί ένα δείκτη της οικονομικής δραστηριότητας μιάς χώρας εντός μίας χρονικής περιόδου και είναι τ’ αρχικά του όρου  Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν.
 Το ΑΕΠ μιάς χώρας ουσιαστικά αποτελεί το σύνολο σε αξία όλων των προϊόντων και υπηρεσιών, που παράγονται σε μία χώρα ανεξαρτήτως εθνικής προέλευσης, είτε είναι δηλαδή έλληνες στη περίπτωση της χώρας μας, είτε ξένοι, αυτοί, που συμμετέχουν στην παραγωγή τους. Το προϊόν αντιθέτως, που παράγεται από έλληνες μόνο, είτε εντός της χώρας μας, είτε κι από έλληνες στο εξωτερικό, αποτελεί το εθνικό ακαθάριστο προϊόν. Σε γενικές γραμμές, το εγχώριο προϊόν κι όχι τόσο το εθνικό προϊόν χρησιμοποιείται ως επί το πλείστον σχεδόν παντού και με τη συντομογραφία ΑΕΠ, όπως προαναφέραμε.

Για να το κατανοήσουμε καλύτερα, το ΑΕΠ της Ελλάδας φέτος για παράδειγμα έστω, ότι είναι 220 δις ευρώ.
Τι σημαίνει αυτό;  Ότι μέσα στο 2011, δηλαδή από 1/1/2011 έως 31/12/2011, παρήχθησαν στη χώρα μας(από έλληνες κι αλλοδαπούς) προϊόντα κι υπηρεσίες αξίας 220 δις ευρώ, δηλαδή παρήχθησαν έστω 5 δις αγροτικά προϊόντα, 20 δις υπηρεσίες τουρισμού, 10 δις βιομηχανικών προϊόντων κτλπ μέχρι να φτάσουμε τα 220 δις ευρώ.  Τα 220 δις ευρώ βεβαίως αποτελούν το σύνολο των καταγεγραμμένων προϊόντων κι υπηρεσιών κι όπως είναι αντιληπτό κάποια παράνομη δραστηριότητα, που γίνεται χωρίς να μπορεί να πιστοποιηθεί και να καταγραφεί δε μπορούμε να την περιλάβουμε. Έτσι δραστηριότητες, όπως διακίνηση ναρκωτικών, παράνομη πορνεία, ακόμα και προϊόντα η υπηρεσίες, που θεωρούνται καθόλα νόμιμες, αλλά αποκρύπτονται από τις αρμόδιες φορολογικές αρχές δεν περιλαμβάνονται στο ΑΕΠ, για παράδειγμα ένα ιδιαίτερο μάθημα, η μία υπηρεσία από ένα υδραυλικό, που γίνεται «μαύρη».

Όπως καταλαβαίνουμε λοιπόν το ΑΕΠ μολονότι αποτελεί ένα γενικά καλό δείκτη μέτρησης της παραγωγικής δραστηριότητας μιάς χώρας κι αποτελεί και συγκρίσιμο δείκτη με τις οικονομίες άλλων χωρών, σε περιπτώσεις ανισοτήτων στις χώρες, που συγκρίνονται, σε θέματα παραοικονομίας(που δε καταγράφονται όπως είπαμε στο ΑΕΠ), η σύγκριση δεν είναι αξιόπιστη.





Ένα απλό παράδειγμα για να το καταλάβουμε, θα ήταν εάν συγκρίνουμε το ΑΕΠ μιάς χώρας με μεγάλη παραοικονομία, έστω της Κολομβίας με ΑΕΠ 200 δις(υποθετικά τα νούμερα), με κάποιο δυτικό κράτος με χαμηλή παραοικονομία, έστω τη Σουηδία με ΑΕΠ έστω 300 δις. Στη περίπτωση αυτή η σύγκριση του ΑΕΠ της Κολομβίας με της Σουηδίας, δεν είναι αξιόπιστη, καθώς η Κολομβία έχει για παράδειγμα μεγάλη παραγωγική δραστηριότητα στο τομέα των ναρκωτικών(έστω 50 δις), επομένως έχει ένα μεγάλο κομμάτι προϊόντος που είναι ωστόσο αφανές και δε περιλαμβάνεται στα επίσημα στοιχεία του ΑΕΠ της κι άρα η σύγκριση των 200 δις δολλαρίων της Κολομβίας με τα 300 δις της Σουηδίας δεν είναι αξιόπιστη.







Τι διαφορές έχει με το Κατά Κεφαλήν ΑΕΠ;
ο Κατά Κεφαλήν ΑΕΠ αποτελεί ουσιαστικά το επίσημα καταγεγραμμένο ΑΕΠ (επομένως δε περιλαμβάνει την παραοικονομία), δια το πληθυσμό της χώρας. Αποτελεί ένα δείκτη ευημερίας των κατοίκων της, αν κι όχι πάντα αξιόπιστο κι αυτό γιατί αποτελεί τον μέσο όσο του ΑΕΠ, που θα αναλογούσε σε κάθε κάτοικο, εάν το ΑΕΠ της χώρας «μοιραζόταν» εξίσου σε κάθε κάτοικο. Έτσι, εάν στη χώρα αυτή ένα μεγάλο ποσοστό του ΑΕΠ αναλογεί σε λίγους, που βρίσκονται σε πλούσια οικονομικά στρώματα, ενώ τα χαμηλότερα στρώματα έχουνε μεγάλες ανισότητες, τότε η συνολική οικονομική ευημερία των κατοίκων της δεν αντιστοιχεί σε αυτήν, που υποστηρίζει ο δείκτης του κατά κεφαλή ΑΕΠ. Το ζήτημα της ευημερίας βεβαίως δεν είναι μόνο ποσοτικό, αφορά και στη κατανομή του ΑΕΠ, αλλά και σε θέματα ποιοτικά, για παράδειγμα μεγαλύτερη ευημερία έχει ο πολίτης μιάς χώρας με κατά κεφαλήν ΑΕΠ 30.000 δολλάρια, όταν μεγάλο μέρος του ΑΕΠ συνίσταται σε δαπάνες για υγεία, μόρφωση, εκπαίδευση, διασκέδαση και πολιτιστικές δραστηριότητες, παρά όταν ο ίδιος αυτός πολίτης έχει το ίδιο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, αλλά για παράδειγμα μεγάλο μέρος του ΑΕΠ συνίσταται σε παραγωγή όπλων υπό συνθήκες πολέμου κιόλας.


0 σχόλιο:

Δημοσίευση σχολίου

Πείτε τη γνώμη σας: